Terug naar de vorige index
Marga Minco - Het bittere kruit
door drs. J.J. de Vries
Marga Minco, Het bittere kruit, Een kleine kroniek
Bert Bakker, Amsterdam (1997)
Bespreking door drs. J.J. de Vries
Samenvatting:
De hoofdpersoon Mink is een van de belangrijkste figuren in
het Amsterdams-Zaanse criminele milieu. Hij heeft een
moeilijke jeugd gehad. Zijn ouders zijn van Marokkaanse en
Nederlandse afkomst en voedden hem veel te streng op.
Inmiddels heeft zijn moeder zich van zijn vader laten
scheiden.
Na de aanslag op het WTC krijgt de familie het steeds
moeilijker: ze worden door de buurt gediscrimineerd, zijn
vader wordt ten onrechte opgeroepen voor een
inburgeringcursus en zijn moeder verhuist van Breda naar de
Bijlmer.
Tijdens zijn studie niet-oosterse antropologie komt Mink niet
alleen in contact met een meisje dat deel wil uitmaken van
het koninklijk huis, maar ook met het drugsmilieu, eerst als
gebruiker en later als handelaar. Collega antropologen
brengen hem in verband met bewoners van de driehoek
Thailand Laos en Birma en weldra heeft hij een bloeiend
bedrijf in im- en export. Samen met vier vrienden ontvoert hij
de broer van de eigenaar van een belangrijke
supermarktketen. Hij wordt echter in Spanje gearresteerd en
verblijft geruime tijd in de Bijlmer bajes, waar zijn moeder, die
in de buurt woont, hem bijna dagelijks opzoekt. Daar wijdt hij
zich aan het opschrijven van zijn herinneringen en het
vervolmaken van zijn literaire stijl.
Nadat hij wegens goed gedrag vervroegd in vrijheid is
gesteld, probeert hij een betrekking op een school als zij-
instromer te krijgen, maar men wijst hem bij het
basisonderwijs voortdurend af vanwege zijn criminele
verleden.
Omdat niet al het geld van de ontvoering is teruggevonden
en verdeeld, bestaat er onder de voormalige ontvoerders een
ernstig wantrouwen. De aanvoerder, ‘Het Oor’ genoemd
vanwege zijn uitstaande linkeroor, bedreigt Mink en zet hem
onder druk om het geld te betalen. Mink heeft intussen een
baan gevonden door lessen Nederlandse taalbeheersing te
geven aan immigranten, toevallig aan een instelling waar zijn
vader nog steeds vergeefs probeert in te burgeren. Dit levert
natuurlijk te weinig op om het Oor tevreden te stellen en hij
weigert om het budget van de onderwijsinstelling te
plunderen. Wel stort hij zich opnieuw in de drugshandel,
waar hij een combinatie van oude vrienden en nieuwe
contacten gaat aanvoeren. Hij voelt zich na enige tijd zo
machtig dat hij niet bereid is om geld te betalen waar zijn
voormalige partner geen recht op heeft.
Het Oor forceert een ontmoeting, waar Mink gewapend
naartoe gaat. Het gesprek vindt plaats in een verwijtende
sfeer en leidt tot een hevige ruzie. Door de escalatie van
verwijten breekt er een vuurgevecht uit, waarbij veel kruit
wordt verschoten.
In een flashback wordt aandacht besteed aan de
nabestaanden: de vriendin van Mink die met een edelman
wilde trouwen, de kinderen van zijn weduwe, de familieleden
van ‘De Kin’ die ook achterblijven en de vele vrienden in de
wereld van de projectontwikkelaars.
Mink heeft weliswaar gewonnen, maar hij is verscheurd door
wroeging. Hij zoekt troost bij een psycholoog en later bij en
dominee, maar het baat niet. Tenslotte gaat hij op reis naar
Tibet om spirituele verlichting te vinden.
Titelverklaring:
Hoewel de hoofdpersoon de strijd tegen zijn tegenstanders
wint in een vuurgevecht (kruit), is deze overwinning heel
bitter.
Thema:
De mens wordt door zijn verleden onontkoombaar geduwd in
de richting van een noodlot dat hij niet wenst maar toch niet
kan vermijden.
Genre:
Postmoderne psychologische roman, die elementen van het
misdaadverhaal gebruikt, zonder te vervallen tot populaire
misdaadlectuur.
Plaats en tijd:
Het verhaal beslaat een periode van ongeveer twintig jaar
vanaf de jeugd van Mink tot het begin van zijn pelgrimstocht.
Door middel van talrijke flashbacks worden heden en
verleden geïntegreerd. De plaatsen zijn voornamelijk
Amsterdam, Zaandam, Breda en de Bijlmer en één uitstapje
naar Laos.
De auteur:
Marga Minco is het pseudoniem van Mink O., die op 31
maart 1950 geboren wordt in Ginneken. Rond de
persoonlijkheid van zijn pseudoniem heeft hij tal van
verwarrende verhalen in de wereld gebracht. Zijn werk wordt
grotendeels door eigen belevingen gekleurd. De basis zijn de
eigen belevenissen, die overigens aanzienlijk
gedramatiseerd en overdreven worden.
Hij had enige contacten met het drugsmilieu en was op de
hoogte van de ontvoering van R. Hein. Tijdelijk leefde hij in
travestie in Breda om de politie op een dwaalspoor te
brengen; volgens sommigen is dat de oorzaak van zijn
vrouwelijke pseudoniem. In de gevangenis wijdde hij zich
aan de ontwikkeling van zijn schrijftalent en als
modelgevangene werd hij na een zeer korte detentie
vrijgelaten. Zijn debuut is Het bittere kruit uit 1997, dat in
2003 wordt verfilmd door Kees van Oostrum. Minco
distantieert zich echter volledig van deze verfilming. Als zijn
verhalen niet over de criminaliteit gaan, dan spelen
eenzaamheid en isolement een grote rol. Het noodlot is ook
belangrijk in zijn boeken. Hij schrijft ook korte verhalen en
kinderboeken, onder andere Kijk ´ns in de la en De
verdwenen bladzij. In 1998 ontvangt hij de Vijverbergprijs
voor Het bittere kruit.
Ander werk: De ontmoeting op de brug,
Het leven is een zeepbel.
Karakterbeschrijving:
Mink:
De hoofdpersoon is een jongen van gemengde afkomst die
wordt getekend door de omstandigheden. Hoewel hij kiest
voor het goede, doet hij toch verkeerde en zelfs misdadige
dingen. Hij is een ‘round charakter’.
Het Oor:
Zijn voormalige beste vriend is nu een vijand geworden,
gedreven door de zucht naar geld.
Bijfiguren:
Het oor, de psycholoog, de Kin, de gescheiden ouders, de
Lel (de vrouw van het Oor) en de Dominee.
Perspectief:
De auteur vertelt het verhaal vanuit het perspectief van de
alwetende vertellen; anders gezegd: het is een verhaal in de
derde persoon.
---einde(12-05-2011)---
Terug naar de vorige index
|